De winnaars van de eerste editie van de Renaat Braemprijs zijn gekend!

De Renaat Braemprijs, die gerealiseerde woonprojecten in de provincie Antwerpen bekroont, zet dit jaar drie bijzondere projecten in de schijnwerpers. De prijs, vernoemd naar de bekende architect Renaat Braem, benadrukt de kwaliteit en meerwaarde van innovatieve woonvormen met een sterke sociale impact. De winnaars van de vakjury, de publieksjury en de online publieksstemming werden op 23 mei 2024 bekroond tijdens een feestelijke prijsuitreiking in het provinciehuis. Het sociale woonproject Eksterlaar in Deurne overtuigde de vakjury en cohousingproject De Academie veroverde de harten van de publieksjury. De Kloostersite in Meer kwam met 1/4^e van de online stemmen uit de bus als publiekslieveling.

Het voorstedelijke nieuwbouwcomplex Eksterlaar omvat 33 sociale wooneenheden rondom een afgesloten binnenhof. Het project, ontwikkeld door een private opdrachtgever en overgedragen aan een sociale huisvestingsmaatschappij, legt de nadruk op collectiviteit en architecturale kwaliteit.

De ontwerpers kozen ervoor om de woningen aan de randen van het perceel te bouwen, waardoor een ruime, veilige binnenruimte ontstaat voor gemeenschappelijk gebruik. De architecturale vormgeving en de individuele voordeuren die uitkomen op de collectieve ruimte creëren een vertrouwde en serene woonomgeving.

De vakjury is onder de indruk van de intelligente aanpak van de vorm die de ontwerpers ontwikkelden: gestapelde maar grondgebonden woningen langs de terreinrand, die een intieme collectieve tussenruimte doen ontstaan. Volgens de jury getuigt dit van een moedig out of the box denken.

De ongedwongen manier waarop de bewoners zich doorheen de site kunnen bewegen, de aandacht voor privacy en collectiviteit, de genereuze private binnen- en buitenruimten, de ingetogenheid die het geheel uitstraalt; het zijn kwaliteiten die extra uit de verf komen omdat men ze niet onmiddellijk met sociale woonbouw associeert.

De voormalige meisjesschool in Turnhout, getransformeerd tot het cohousing project De Academie, veroverde de harten van de publieksjury. Dit project omvat 14 woningen, 4 studio's voor begeleid zelfstandig wonen en een handelsruimte, met zorgvuldig ontworpen architectuur en tuinen die een balans vinden tussen privacy en gemeenschappelijke ontmoetingen. De gemeenschappelijke voorzieningen, waaronder een buurthuis, sauna en gedeelde tuin met zwembad, dragen bij aan een hechte gemeenschap.

De historische elementen van het gebouw zijn in hun oorspronkelijke staat hersteld, terwijl een nieuw houten volume aan de achterzijde extra woonruimte biedt. De publieksjury waardeert de succesvolle combinatie van oude en nieuwe elementen en prijst de gemeenschappelijke tuin als het verbindende hart van het project. De publieksjury ziet het project als een prachtig voorbeeld van flexibel wonen binnen een historische context.

De beschermde kloostersite in het centrum van Meer werd ontwikkeld tot een multifunctioneel project met een ontmoetingscentrum, bed and breakfast, theehuis, kantoren en sociale woningen. Het project kwam tot stand door een samenwerking tussen de vzw Klooster Meer en woonmaatschappij De Noorderkempen, met aandacht voor een sociale bewonersmix en gemeenschapsvorming. De nieuwe woningen vormen een rustige achtergrond voor de historische gebouwen en bieden een evenwicht tussen individueel en collectief wonen.

Met maar liefst 1/4^e van de online stemmen kwam de Kloostersite uit de bus als online publiekslieveling.